Faculteit Economie en Bedrijfskunde in cijfers

Glijd met je cursor over de grafiek voor de specifieke aantallen; je kunt jaartallen, periodes of variabelen selecteren, sorteren of apart weergeven door je muis ingeklikt te houden en te slepen; bekijk de grafiek full screen.
 

De strijd om wetenschappelijke verjonging loopt parallel met de strijd om de vernederlandsing

De faculteit Economische Wetenschappen zal pas afsplitsen van de rechtsfaculteit in 1968. Maar we starten de cijferreeks in 1907, het eerste academiejaar van de Bijzondere Handelsschool (1906) en de rechtstreekse voorloper van de faculteit. De 21 jongemannen die in 1907 aan de Handelsschool studeerden, deden dat met het oog op een ‘hogere graad in de handels- en consultaire wetenschappen’. Dat gaf hen toegang tot een beroep als ‘consul’, een vertegenwoordiger van de overheid in het buitenland of de kolonie. Van de al te nauwe band met het overheidsapparaat zal de school de volgende veertig jaar geleidelijk aan loskomen ten voordele van een meer wetenschappelijke benadering. Als de UGent een tweetalige universiteit wordt in 1923, vernederlandst de Handelsschool volledig met een belangrijke wissel en geestelijke verjonging van het franstalige professorenkorps als gevolg. Het kost de Handelsschool de helft van haar 70 studenten, maar ze maakt haar verlies goed binnen de zeven jaar.

Een nieuwe faculteit om geen studenten te verliezen

In haar laatste academiejaar 1967/68 telt de Hogere School voor Handel en Economische Wetenschappen 585 studenten of 30% van de studenten van de rechtsfaculteit. De organisatie van het onderwijs, de wetenschappelijke activiteiten noch de relatie met de rechtsfaculteit spelen in feite een rol in het onafhankelijkheidsstreven van de School. In 1939 argumenteerde de School voor een opwaardering tot faculteit om het het verschil met de meer technische handelsscholen duidelijk maken en het prestige te vergroten. Na de Tweede Wereldoorlog is de maatschappelijk context totaal veranderd: te midden van de naoorlogse heropbouw kunnen de economische opleidingen en wetenschappen op verhoogde belangstelling rekenen van overheden en het bedrijfsleven. Radicale hervormingen dringen zich op. Maar het is het de typisch Belgische concurrentiestrijd tussen de universiteiten die de zaak beslechten: door de expansiewet van 1965 verschijnen elders in het land economische faculteiten. Uit angst studenten te verliezen, staat de regering de vorming van de faculteit Economische Wetenschappen in Gent en Luik toe. De nieuwe faculteit start met 632 studenten en de rechtsfaculteit is zelf zodanig populair dat het verlies nauwelijks opvalt. Beide faculteiten zullen nog tot 1978 het gebouw in de Universiteitsstraat delen.

Succes en terugloop tegen de tendensen in

De faculteit Economische Wetenschappen ziet haar studentenaantal als enige Gentse faculteit spectaculair verdrievoudigen in de jaren 1980: van 551 studenten in 1980 tot 1360 in 1988. In tijden van economische malaise zouden studenten opteren voor studies met enige werkzekerheid. Ook de rechtsfaculteit doet het niet slecht in dit decennium. Dezelfde tendens zullen we zien in de jaren 2010. De campus op de Hoveniersberg waar de faculteit in 1978/79 naar toe trekt, wordt al snel te klein. Helaas voor de faculteit valt de stijging van haar studenten samen met het saneringsplan van de UGent (1983-1989) waardoor nieuwe bouwprogramma’s onmogelijk zijn en ook het personeelsbestand moet ‘inkrimpen’. In 1980 is de faculteit nog ‘overbemand’ met 27 studenten per docent, acht jaar later zijn er 97 studenten voor elke professor. 1990 betekent voor de faculteit het einde van de groeiperiode en het begin van een duidelijke terugval van het aantal studenten. Maar voor de UGent start een tweede expansiefase. De economische bloei, de staatshervorming en de impulsen die dat geeft aan het hoger onderwijs stimuleren de instroom van studenten en blijkbaar ook een studiekeuze onbekommerd van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

De Vlerick school voor management kost een 200-tal cursisten

In 1990/91 neemt de School Voor Management (1986) de organisatie van de aanvullende opleidingen, ‘speciale licenties’, van de faculteit over. In praktijk verandert er niet veel aan de opleidingen: de cursussen worden nog steeds gegeven door de docenten van de faculteit. In deze grafiek zijn de studenten die er een voltijdse opleiding volgen daarom ook na 1991 opgenomen. De School is in feite een verderzetting van het seminarie voor Productiviteitsstudie en -Onderzoek opgericht door professor André Vlerick in 1953 aan de faculteit Ingenieurswetenschappen. Het staat in voor wetenschappelijke analyses van bedrijfsbeleid en cursussen voor ondernemers. De structuur van de School is wat dubbelzinnig, zo valt ook het Rekenhof op: enerzijds is er een onderwijsdepartement dat sorteert onder de UGent, anderzijds een onafhankelijk Instituut Professor Vlerick dat instaat voor de wetenschappelijke dienstverlening. In 1998 scheiden de wegen definitief en verlaten de 200 cursisten en 130 personeelsleden van de School de UGent. Tegelijkertijd ‘adopteert’ de school de managementopleiding van de KULeuven en gaat het verder als ‘Vlerick Leuven Gent Management School’. Vanaf 2002 biedt de UGent opnieuw haar eigen managementopleiding aan.

Op 1 na de grootste

Anno 2015 is de faculteit met 5265 studenten de op één na grootste faculteit van de UGent, goed voor 15% van het aantal studenten. Enkel de faculteit Geneeskunde is nog groter. Net als in de jaren 1980 is de stijging van het aantal economiestudenten in tijden van financiële crisis geen uniek Gents gegeven. De overgang van een kleine faculteit (5,5% van de UGent) naar een grote, werd al ingezet met de Bachelor/Masterhervorming van 2004. De faculteit mag dan eindelijk de opleiding handelsingenieur organiseren, biedt populaire master na master opleidingen aan met een zeer brede instroom van studenten die met het bijkomend economisch diploma hun kansen op de arbeidsmarkt hopen te vergroten. Een laatste belangrijke factor is de inkanteling van de opleidingen handelswetenschappen en bestuurskunde en publiek management van Hogeschool Gent. Op 1 oktober 2013 wint de faculteit zo 2500 studenten en 130 personeelsleden.

Fien Danniau
Vakgroep Geschiedenis UGent
6 maart 2016

Hoe verwijs je naar dit artikel?
Danniau, Fien. "Faculteit Economie in cijfers." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 18.08.2017. ugentmemorie.be/artikel/faculteit-economie-en-bedrijfskunde-in-cijfers

Methodologie

De grafieken tonen voltijdse, unieke studenten in eerste, tweede en derde opleidingscyclus.
In de faculteit Economie en Bedrijfskunde (1907/082016/17) zijn begrepen:

• Hogere School voor Handels- en Economische Wetenschappen (HSHEW) (1907-1967), directe voorloper van de faculteit
• Faculteit Economie en Bedrijfskunde (1968-2017)
• Interfacultair Centrum voor Management (ICMan) (1979-1985)
• School voor Management (1986-1997)

Bibliografie

"Meer economiestudenten dankzij financiële crisis." Het Nieuwsblad. 13.08.2011.
"Tien procent meer eerstejaars aan Vlaamse universiteiten." De Morgen. 19.09.2008.
"Managementopleiding." De Tijd. 24.05.2002.
"Vlerick en KUL brengen managementopleiding samen." De Tijd. 02.12.1998.
“Historiek”. Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Geraadpleegd 3.11.2015. http://www.ugent.be/eb/nl/over-ons/organisatie-en-bestuur/historiek.htm
s.n. “De wet is voor iedereen! Aanklacht tegen toestand Vlerick School.” Schamper 358 (maart 1998): 8.
De Ridder, André. “III. Hogere School voor Handels- en Ekonomische Wetenschappen.” In Gedenkboek van de Rijksuniversiteit van te Gent na een kwarteeuw vervlaamsing (1930-1956), uitgegeven door Theo Luykx, 182-211. Gent: RUG, 1957.
De Smet, L., en Julien Denduyver. 25 Jaar Faculteit Economische Wetenschappen. Gent: RUG. Faculteit Economische Wetenschappen, 1993.
Fraipont, Paul. “l’Ecole supérieure de sciences commerciales et économiques.” In Edition du Cinquantenaire 1896-1946, uitgegeven door Georges Thone. Luik: 1946.
Jackxens, Matthias. “‘Niet bang zijn voor het onbekende.’ BaMa met Marc De Clercq.” Schamper. 422 (maart 2004): 4.