1975 Mordicus
Als alternatief voor de Vlaamse Geneeskundige Kring (VGK), richten een aantal studenten in februari 1975 de medische studentenvereniging Mordicus op. De VGK distantieert zich volgens Mordicus immers veel te weinig van firma’s uit de farmaceutische sector en van hun reclamestunts. Mordicus zal zich aan de UGent opwerpen als een groep die openstaat voor onbelemmerd initiatief en iedereen die wil zoeken naar alternatieve oplossingen binnen de medische wetenschap.
Anti-commercieel
Grondleggers van Mordicus zijn Jan De Maeseneer, Jan Bosman en Henri de Ridder, de eerste studentenarts en latere voorzitter van het RIZIV. Mordicus volgt op de Socio-Medicale Werkgroep uit 1969 om te reflecteren over de plaats van de geneeskunde en de arts in de samenleving. De studenten van Mordicus eisen dat wetenschappelijk onderzoek losgekoppeld wordt van commerciële doeleinden, omdat al te vaak informatie over bijwerkingen van medicatie verzwegen wordt voor patiënten en indicatiegebieden overdreven worden. In 1975 schrijft Mordicus een open brief aan minister van Volksgezondheid De Saeger waarin het aandringt op die loskoppeling van commerciële doeleinden en medische hulpverlening aan onderzoek. Ze insisteren ook op een strenger toezicht op de reclame van farmaceutische firma’s door diensten van het ministerie van Volksgezondheid. De studenten stellen in de brief voor om een nationale dienst op te richten die deze doeleinden zou uitdragen en erop gericht zou zijn de informatie rond medicatie op een uniforme, wetenschappelijk verantwoorde en sobere wijze onder alle artsen te verspreiden. In november 1978 organiseert Mordicus in samenwerking met de studentenartsen medische informatiedagen gericht tegen de farmaceutische industrie en tegen de laksheid van het VGK.
Pro-abortus
In 1977 werpt Mordicus zich op als verdediger van de pro-abortusbeweging en is de clash met de VGK totaal. Die laatste organiseert op 5 maart, de dag van de nationale abortusbetoging, een fietsrally waarna de progressieve studenten de VGK desinteresse en onachtzaamheid voor sociale zaken verwijt. Met haar cyclus van alternatieve lessen vanaf februari 1978 gaat Mordicus verder op de ingeslagen weg van seksuele bevrijding. De eerste voordracht luidt ‘Waar ligt de pretentie van de dokters?’, of ‘de verkenning van de seksuele hulpverlening op de eerste lijn’. In 1983 organiseert Mordicus een aantal panelgesprekken rond abortus naar aanleiding van de vervolging van artsen, gynaecologen en verplegend personeel die openlijk abortussen hadden voltrokken, waarvan de meest spraakmakende die van 7 februari 1983 is. In het panel zit onder meer Marleen Temmerman, werkzaam aan de VUB als gynaecologe en oud-studente van de UGent, Carla Wergenden, verbonden aan het JAC te Gent en Marlyse Schildekens, een Nederlandse huisarts die actief is in het abortuscentrum in Griede.
Progressief links
Mordicus zal de leerschool blijken van heel wat progressief-linkse artsen. Ze verbinden zich aan het Kollectief Antikonceptie en het Centrum voor Seksuele Voorlichting, werken bij de Studentenartsen, zijn initiatienemer van de eerste groepspraktijken en wijkgezondheidscentra, ageren tegen de orde van Geneesheren en zetten zich af tegen de klassieke prestatie-geneeskunde, lanceren de idee van gratis geneeskunde aan de terugbetalingstarieven van het RIZIV, enzovoort.
Anke Stefens
Master Geschiedenis
9 november 2016
Fragmenten van deze tekst verschenen eerder in de scriptie van Anke Stefens, “Op de barricade voor de seksuele emancipatie. Het engagement van professoren en studenten van de Gentse universiteit vanaf 1969.” Masterproef UGent, 2015.
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Stefens, Anke. “1975 Mordicus.” UGentMemorie. Laatst gewijzigd 9 november 2016. www.ugentmemorie.be/gebeurtenissen/1975-mordicus
Literatuur en bronnen
De Bijscholer : orgaan van de werkgroep mordicus. 1977-1978.
RUGnummer. 14 daags tijdschrift uitgegeven door studenten aan de Rijksuniversiteit Gent. 1972-1974.
Schamper. Gent: 1975-heden
Stefens, Anke. “Op de barricade voor de seksuele emancipatie. Het engagement van professoren en studenten van de Gentse universiteit vanaf 1969.” Masterproef UGent, 2015.
Vos, Louis. Studentenprotest in de jaren zestig. Tielt: Lannoo, 1988.