Fredericq, Louis (1892-1981)
Na zijn studies aan het Koninklijk Atheneum in Gent trekt Louis Paul Simon Fredericq naar de Gentse universiteit waar hij in 1911 studies rechten aanvat. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt hij als soldaat ernstig gewond en krijgsgevangen genomen. In 1919 promoveert hij tot doctor in de rechten met grote onderscheiding. Hij wordt een druk bezet advocaat bij het Hof van Beroep in Gent, tot in 1938.
Academische carrière
In 1924 wordt Fredericq docent aan de Bijzondere Handelsschool van de Gentse rechtenfaculteit. Vijf jaar later wordt hij buitengewoon hoogleraar en in 1933 gewoon hoogleraar. Hij is een specialist handelsrecht. Later toont hij ook belangstelling voor internationale betrekkingen, unificatie van het recht en rechtsvergelijking. Zijn academische carrière wordt in 1936 bekroond met de functie van rector. Hij haalt het als tegenkandidaat van de Vlaams-nationalist Frans Daels. Nochtans stelt ook Fredericq zich, aansluitend bij de familietraditie, Vlaamsgezind op. Hij is in de jaren 1920 een voorstander van de volledige vernederlandsing van de universiteit. Als rector zet hij zich in voor de vernederlandsing van de recalcitrante ingenieursopleidingen.
Politieke carrière
Fredericqs verblijf in het rectoraat wordt voortijdig afgebroken door zijn benoeming, in 1938, tot gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen. Als gevolg daarvan moet hij de universiteit en de advocatuur verlaten. Hij ontpopt zich in zijn erg korte ambtsperiode als een verzoeningsfiguur. Nauwelijks vijftien maanden later wordt hij benoemd tot kabinetschef van koning Leopold III. In die functie wordt hij een van de kroongetuigen van het conflict tussen de vorst en de Belgische regering tijdens en na de Achttiendaagse Veldtocht (mei 1940). Hij tracht de breuk te lijmen maar blijft steeds loyaal tegenover Leopold III. Fredericq schrijft de juridische nota die de basis vormt van de beslissing van de vorst om als opperbevelhebber van het leger na de capitulatie in Laken te blijven.
Tijdens de bezetting stelt Fredericq zich voorzichtig en discreet op. Hij profileert zich veeleer als democraat dan als een tegenstander van de versterking van de uitvoerende macht ten nadele van de wetgevende. Ook houdt hij rekening met een terugkeer van de geallieerden en van het vooroorlogse regime. In 1945 leiden zijn verzoeningspogingen evenwel tot een breuk met de koning en tot zijn ontslag als kabinetschef.
Terug naar de universiteit
Fredericq keert naar de universiteit terug. Hij neemt er zijn vroegere cursussen aan de faculteit Rechten weer op, tot zijn emeritaat in 1962. Aan de Université Libre de Bruxelles doceert hij van 1946 tot 1957 Administratief Recht. Voorts hervat hij zijn advocatenpraktijk. In 1958 wordt hij in de adel opgenomen met de titel van baron en in 1966 wordt hij door de universiteit gehuldigd in de Aula.
Petra Gunst
Licentiaat Geschiedenis
16 augustus 2010
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Gunst, Petra. "Fredericq, Louis (1892-1981)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 10.03.2015. www.ugentmemorie.be/personen/fredericq-louis-1892-1981
Bibliografie
Langendries, Elienne en Anne-Marie Simon-Van Der Meersch. 175 jaar Universiteit Gent – Ghent University 1817-1992. Gent: RUG, 1992.
Maes, L. "Fredericq, Louis Paul Simon." In Winkler Prins Encyclopedie van Vlaanderen 2: 503. Brussel: Elsevier-Sequoia, 1973.
Van Daele, Jasmien. "Louis Fredericq." In De Fonteinen van de Oranjeberg. Politiek-institutionele geschiedenis van de provincie Oost-Vlaanderen van 1830 tot nu. Deel 4. Biografieën van twintigste-eeuwse beleidsmakers, uitgegeven door Tony Valck, et. al., 57-88. Gent: Stichting Mens en Kultuur, 2003.