Vandeweghe, Mark (1939-2007)
Een bijzonder aimabel man, met een kenmerkend Hollands accent, waarschijnlijk overgehouden uit zijn opleiding in Nederland. Hij is zeer betrokken op zijn patiënten en op de maatschappij in het algemeen. Als arts specialiseert hij zich in groeistoornissen, als mens draagt hij verdraagzaamheid en vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel.
Ruimdenkend opgevoed
Mark Vandeweghe is geboren op 15 maart 1939 in Oostende. Gedurende zijn eerste levensjaren is Mark’s vader, Luc Vandeweghe, die licentiaat is in de thomistische wijsbegeerte en in de geschiedenis en gediplomeerd rijksarchivaris, leraar aan het koninklijk Atheneum van Mechelen. Wegens VNV lidmaatschap en zijn actieve intellectuele collaboratie, wordt hij na de oorlog uit zijn lerarenambt ontzet. Hij wordt onmiddellijk opgevist door het dagblad ‘De Nieuwe Standaard’ waar hij buitenlandredacteur wordt en vanaf 1950 chef van de buitenlandredactie bij ‘De Standaard’. Hij schrijft onder het pseudoniem 'E. Troch'. Tien jaar later wordt hij directeur van de redactie. In zijn journalistieke werk focust de inmiddels vrijzinnig en sociaal-democratisch geworden Luc Vandeweghe op de Noord-Zuid- en de Oost-West-tegenstellingen. Zijn scherpe analyses krijgen hevige kritiek uit anticommunistische en centrum-rechtse hoek. Als redactiedirecteur is ruimdenkendheid zijn motto.
Gedegen opleiding
Na zijn humaniora komt de 17-jarigeMark Vandeweghe naar de Rijksuniversiteit Gent, waar hij in juli 1963 afstudeert als doctor in de genees-, heel- en verloskunde met grote onderscheiding. Gedurende zijn doctoraatsjaren is Mark leerling-assistent in het laboratorium van farmacologie en farmacodynamie bij de Nobelprijswinnaar Corneel Heymans. Na zijn studies wordt hij gedurende twee jaar assistent in opleiding voor inwendige ziekten in het Sint-Jozef ziekenhuis in Eindhoven. Nadien is hij verbonden aan de Rijksuniversiteit Utrecht waar hij van 1965 tot 1967 assistent is in de dienst Endocrinologie en samenwerkt met de latere gerenommeerde hoogleraar Fritz Schwartz. Hij komt terug naar Gent in 1967 om zijn wetenschappelijke en klinische vorming te vervolmaken bij Alex Vermeulen, het recent aangestelde hoofd van de endocrinologische kliniek in het pas opgerichte Universitair ziekenhuis.
Onderzoek en toepassing
Vermeulen is bijzonder verheugd om een volwaardig gevormde klinische endocrinoloog te hebben in zijn nieuwe dienst. Vrij snel verzoekt hij hem dan ook om na zijn opleiding aan onze universiteit te blijven. In 1969 wordt Mark Vandeweghe aangesteld als eerstaanwezend assistent. In deze embryonale periode van de endocrinologie worden de eerste radioimmunoassays met jood ontwikkeld in het labo endocrinologie. Dit laboratorium genoot toen wereldfaam met het analyseren van steroïeden door middel van tritium en gaschromatografie onder leiding van Alex Vermeulen. De studie van de proteïnehormonen is dan pas opgestart. Aanvankelijk ontwikkelt men insuline. Nadien gaat men verder met de ontwikkeling van groeihormoon. Mark Vandeweghe is betrokken bij de eerste bepalingen . De dynamische testen worden met gezonde “vrijwilligers” (de collega’s) gevalideerd.
Pedriatrische endocrinologie
Naast een teveel aan groeihormoon is Vandeweghe ook van bij het begin geïnteresseerd in het tekort en zo nauw betrokken bij de pediatrische endocrinologie. Het moeizaam verzamelen van humane hypofysen voor het behandelen van kinderen met groeihormoon, wordt door hem gestart. In deze periode kunnen slechts enkele kinderen heel selectief geholpen worden met dit schaars verkregen materiaal. Vandeweghe raakt bijzonder geïnteresseerd in de materie en gaat zich toeleggen op puberteitsproblemen. Talloze ouders met te kleine of te grote pubers van beide geslachten begeleidt hij en kan hij vaak helpen. Met zijn kritische geest komt hij soms zwaar in aanvaring met de farmaceutische industrie.
Uitstekend didacticus
In 1992 gaat Alex Vermeulen met emeritaat en Marc Vandeweghe treedt toe tot het onderwijzend korps. Hierdoor kan hij eindelijk zijn uitzonderlijk talent als lesgever ten volle ontplooien. Zijn lessen zijn magistraal. Hij hervormt het onderwijs in de endocrinologie met de nadruk op de echt belangrijke basiskennis, die hij op een zeer bevattelijke manier kan overbrengen. Hij wordt op handen gedragen door zijn studenten.
Engagement
Naast zijn wetenschappelijke loopbaan engageert hij zich in toenemende mate in de linkse progressieve beweging. Hij blijft de boodschap van mei ‘68 uitdragen, en niet enkel met woorden, maar ook met daden. Een anekdote. Wanneer op 31 oktober 1986 de boeken van het (enige) links-progressieve dagblad ‘De Morgen’ worden neergelegd, komt er vrij snel vanuit de redactie een unieke solidariteitsactie op gang voor de redding van de krant. De actie wordt ‘1000 voor 100.000’ genoemd, omdat men zoveel geld (toen nog in Belgische frank) bijeen wilde krijgen om een doorstart te kunnen maken. Zij wordt gepeterd door de schrijvers Hugo Claus en Walter van den broeck en op korte tijd komen overal te lande allerlei benefietacties op gang gesteund door duizenden lezers en sympathisanten. Ook aan de Gentse universiteit en het universitair ziekenhuis worden vele activiteiten gepland. Eén ervan is een veiling, waar Marc Vandeweghe zijn volledige, moeizaam opgespaarde wijnkelder met uitstekende flessen wegschenkt. Tegen het eind van 1986 is er bijna 70 miljoen frank (1.735.000 euro) bijeen gebracht en de krant kan verder. Voor even toch, want twee jaar later wordt het dagblad overgenomen door uitgeverij J. Hoste, later omgedoopt tot De Persgroep in handen van de familie Van Thillo. Marc Vandeweghe blijft De Morgen trouw, hoewel zijn vader buitenlandcorrespondent was bij De Standaard.
Muziek
Mark Vandeweghe studeert niet enkel medicijnen maar ook muziek. Hij voleindigt de studie in piano en is een begenadigd muzikant. De werken van Satie genieten zijn voorkeur . Op oudere leeftijd begint hij ook nog saxofoon te studeren en groeit uit tot een verdienstelijk jazzsaxofonist, hoewel de piano zijn eerste liefde blijft. Wanneer hij voor het afscheidsfeest van collega Raoul Rottiers in 2003 samen met een aantal vrienden muzikanten de animatie verzorgt, heeft hij de smaak te pakken. Met het M.A.F. quintet brengt hij twee CD’s op de markt met ‘easy listening’ jazzmuziek . Zoals Marc met volle teugen van de muziek geniet, geniet hij uitbundig van het leven. Als ware Bourgondiër houdt hij van een fijne maaltijd en glas goede wijn, een maaltijd die hij als verdienstelijk hobbykok, niet zelden zelf bereidt. Kort na zijn pensionering in 2004 wordt Marc zwaar ziek. Hij overlijdt drie jaar later.
Robert Rubens
17 oktober 2019
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Rubens, R. "Vandeweghe, Mark (1939-2007)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 12.01.2020. https://www.ugentmemorie.be/personen/vandeweghe-mark-1939-2007
BIBLIOGRAFIE
http://www.ugentmemorialis.be/catalog/000005691
Durnez, Gaston in Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Lannoo, Tielt, 1998, pp. 3162-3163.
Vermeulen, A., Historiek van de vroegere Kliniek voor Inwendige Ziekten in Liber Memorialis 1930-1980, Faculteit der Geneeskunde Rijksuniversiteit https://www.ugentmemorie.be/personen/vandeweghe-mark-1939-2007Gent. Gent: RUG, 1980.